Demir Eksikliği Anemisi Tanılı Çocuk Hastaların İncelenmesi ve Trombositoz Nedenlerinin Değerlendirilmesi
Abstract
Amaç: Demir eksikliği anemisi tüm dünyada halen en sık görülen beslenme ilişkili hipokrom ve mikrositer anemilerdendir. Demir eksikliği anemisi ile birlikte periferik kanda trombositoz sık görülür ve nedenleri iyi bilinmemektedir. Çalışmamızda DEA olan çocuk hastaların özelliklerini, trombositoz sıklığını ve nedenlerini araştırdık.
Gereç ve Yöntemler: DEA tanısı almış ayaktan izlenen çocuk hastaların yaş, cinsiyet, kan sayımı parametreleri, serum demir ve demir bağlama kapasitsi, ferritin düzeyleri, eş zamanlı enfeksiyon varlığı incelendi ve trombositoz varlığı ve nedenleri araştırıldı.
Bulgular: DEA olan toplam 267 hastanın (E/K:109/158) yaş ortalaması 7.0±6.3 yıldı. Hastaların ortalama Hb değerleri 8.9±1.8 (4.6-11.9) g/dL, MCV 65.2±8.1 (47.1-84.6) fL, ortalama trombosit sayısı 392,250±146,805 (114,000-1,239,000)/mm3, ortalama TS %5.1±2.6 (1.09-12.57), ferritin ortanca değeri 3.4 (0.1-344) ng/mL hesaplandı. Hemoglobini 7g/dL’nin altında olan 50 hastada (%18.7) derin anemi tesbit edildi. Demir eksikliği anemisi olan hastaların 112’si (%41.9) 2 yaşından küçük infant ve süt çocuklarından, 97’si (%36.3) 12 yaşında ve daha büyük adolesanlardan oluşuyordu. Anemik adolesanların 84’ü (%86.5) kız hastaydı. Yetmişbir (%26.6) hastada trombositoz saptandı. Trombositozu olan ve olmayan hasta gruplarının ortalama trombosit sayısı sırasıyla 578,197±134,779/mm3 ve 324,892±75,686/mm3 idi. Trombositoz, erkek hastalarda, enfeksiyonu olanlarda daha sıktı. Trombositozu olan anemik hastaların yaş ortalamaları, Hb, MCV ve MPV; olmayan anemik gruba göre istatistiksel olarak daha düşük, WBC, MNS ise yüksekti (p<0.05). Trombosit sayısı ile ortalama trombosit volümü arasında orta ama anlamlı negatif korelasyon saptandı (r= -0.330, p=0.000).
Tartışma: Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de halen DEA önemli halk sağlığı problemlerinden birisidir ve süt çocukları ile özellikle adolesan kız çocuklarında sık görülmektedir. Literatürle uyumlu olarak demir eksikliği derinleştikçe ve enfeksiyon varlığında trombositoz görülme sıklığı artmaktadır.
Keywords
Supporting Institution
yok
Project Number
yok
Thanks
Yazarlar Doç Dr Ebru Yılmaz Keskin’e katkılarından dolayı teşekkür ederler.
References
- 1. Stevens GA, Finucane MM, De-Regil LM, Paciorek CJ, Flaxman SR, Branca F, et al.Nutrition Impact Model Study Group (Anaemia). Global, regional, and national trends in haemoglobin concentration and prevalence of total and severe anaemia in children and pregnant and non-pregnant women for 1995-2011: a systematic analysis of population-representative data. Lancet Glob Health. 2013 Jul;1(1):e16-25.
- 2. Gökçay G, Kılıç A: Çocuklarda demir eksikliği anemisinin epidemiyolojisi; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2000;43:3-13.
- 3. Evliyaoğlu N, Altıntaş D, Atıcı A. Anne sütü. inek sütü ve formül mama ile beslenenlerde demir durumu. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi 1996;5:249-259.
- 4. Uysal Z. Demir metabolizması ve demir eksikliği anemisi. Türk Çocuk Hematolojisi Dergisi 2007; 1: 7-22.
- 5. Yavuz T, Korkut S, Yavuz Ö, Kocabay K. Prevalence of Anemia and Iron Deficiency Anemia Among Adolescents In The Western Black Sea Region. Türkiye Klinikleri J Pediatr 2004; 13: 711-75
- 6. Berçem İ, İçağasıoğlu D, Cevit Ö, Törel Ergür A, Berçem G, Gültekin A, ve ark. The Prevalence of Iron Deficiency And Iron Deficiency Anemia In Adolescents. Türkiye Klinikleri J Pediatr 1999; 8: 15-20.
- 7. Gür E, Yildiz I, Celkan T, Can G, Akkus S, Arvas A, et al. Prevalence of anemia and the risk factors among school children in Istanbul. J Trop Pediatr. 2005 Dec;51(6):346-50. Epub 2005 Aug 26.
- 8. Mark D. Fleming. Chapter 11 Disorders of Iron and Copper Metabolism, the Sideroblastic Anemias, and Lead Toxicity. In: Nathan and Oski’s ed. Haematology of Infancy and Childhood. 6th ed. Philedelphia: Saunders Company; 2016: 344-380
- 9. Dan K. Thrombocytosis in iron deficiency anemia. Intern Med. 2005 Oct;44(10):1025-6.
- 10. Kuku I, Kaya E, Yologlu S, Gokdeniz R, Baydin A. Platelet counts in adults with iron deficiency anemia. Platelets. 2009 Sep;20(6):401-5.
- 11. Lanzkowsky P. Iron-Deficiency Anemia In:Lanzkowsky P,ed.Manual of Pediatric Hematology and Oncology.6 thed.San Diego, CA: Elsevier; 2016:69-83.
- 12. Ekemen C, Örnek Z , Karacı M, Ekemen A. Okul Çağındaki Çocuklarda Demir, Çinko ve A Vitamini Eksikliği Prevalansının Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg/Turkish J Pediatr Dis / 2019; 3: 154-159.
- 13. Erduran E. Türkiye’de demir eksikliği anemisi ve güncel yaklaşım. XXXVI. Ulusal Hematoloji Kongresi; 2010, 3-7 Kasım, Antalya, Türkiye.
- 14. Sağlık Bakanlığı, 12-23 aylık çocuklarda demir kullanım araştırması raporu. Tem 2009. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/Demir_Arastirmasi_Raporu.pdf (erişim tarihi 11.12.2019)
- 15. Z. Mutafoğlu ve B. Kural, Demir Profilaksisi Alan Çocukların 9. ve 24. Ayda Demir Eksikliği Durumu. Çocuk Dergisi 2019;19(1):16-20
- 16. Friberg B, Orno AK, Lindgren A, Lethagen S. Bleeding disorders among ¨ young women: a population-based prevalence study. Acta Obstet Gynecol Scand. 2006;85(2):200-206.
- 17. Jacobson AE, Vesely SK, Koch T, Campbell J, OʼBrien SH. Patterns of von Willebrand disease screening in girls and adolescents with heavy menstrual bleeding. Obstet Gynecol. 2018;131(6):1121-1129
- 18. Woo YL, White B, Corbally R, Byrne M, O'Connell N, O'Shea E, et al. von Willebrand's disease: an important cause of dysfunctional uterine bleeding. Blood Coagul Fibrinolysis. 2002 Mar;13(2):89-93.
- 19. Shankar M, Lee CA, Sabin CA, Economides DL, Kadir RA. von Willebrand disease in women with menorrhagia: a systematic review. BJOG. 2004 Jul;111(7):734-40. Review. PubMed PMID: 15198765.
- 20. Wolber EM, Jelkmann W. Interleukin-6 increases thrombopoietin production in human hepatoma cells HepG2 and Hep3B. J Interferon Cytokine Res. 2000 May;20(5):499-506. PubMed PMID: 10841078.
- 21. Kaser A, Brandacher G, Steurer W, Kaser S, Offner FA, Zoller H, et al. Interleukin-6 stimulates thrombopoiesis through thrombopoietin: role in inflammatory thrombocytosis. Blood. 2001 Nov 1;98(9):2720-5. PubMed PMID: 11675343.
- 22. Xavier-Ferrucio J, Scanlon V, Li X, Zhang PX, Lozovatsky L, Ayala-Lopez N, et al. Low iron promotes megakaryocytic commitment of megakaryocytic-erythroid progenitors in humans and mice. Blood. 2019 Oct 31;134(18):1547-1557.
- 23. Subramaniam N, Mundkur S, Kini P, Bhaskaranand N, Aroor S. Clinicohematological study of thrombocytosis in children. ISRN Hematol. 2014 Jan 29;2014:389257.
- 24. Sarangi R, Pradhan S, Dhanawat A, Patanayak R, Benia G. Thrombocytosis in children: Clinico-hematological profile from a single centre in Eastern India. J Lab Physicians. 2018 Jan-Mar;10(1):34-37. 25. Azab SF, Abdelsalam SM, Saleh SH, Elbehedy RM, Lotfy SM, Esh AM, et al. Iron deficiency anemia as a risk factor for cerebrovascular events in early childhood: a case-control study. Ann Hematol. 2014 Apr;93(4):571-6.
- 26. Munot P, De Vile C, Hemingway C, Gunny R, Ganesan V. Severe iron deficiency anaemia and ischaemic stroke in children. Arch Dis Child. 2011 Mar;96(3):276-9.
- 27. Yung KC, Zhang ZW, Yu WJ, Qiu JF, Xu CW, He CL, et al. Preliminary investigation about the expression of tubulin in platelets from patients with iron deficiency anemia and thrombocytosis. Hematology. 2018 Sep;23(8):549-557.
- .
Abstract
Project Number
yok
References
- 1. Stevens GA, Finucane MM, De-Regil LM, Paciorek CJ, Flaxman SR, Branca F, et al.Nutrition Impact Model Study Group (Anaemia). Global, regional, and national trends in haemoglobin concentration and prevalence of total and severe anaemia in children and pregnant and non-pregnant women for 1995-2011: a systematic analysis of population-representative data. Lancet Glob Health. 2013 Jul;1(1):e16-25.
- 2. Gökçay G, Kılıç A: Çocuklarda demir eksikliği anemisinin epidemiyolojisi; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2000;43:3-13.
- 3. Evliyaoğlu N, Altıntaş D, Atıcı A. Anne sütü. inek sütü ve formül mama ile beslenenlerde demir durumu. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi 1996;5:249-259.
- 4. Uysal Z. Demir metabolizması ve demir eksikliği anemisi. Türk Çocuk Hematolojisi Dergisi 2007; 1: 7-22.
- 5. Yavuz T, Korkut S, Yavuz Ö, Kocabay K. Prevalence of Anemia and Iron Deficiency Anemia Among Adolescents In The Western Black Sea Region. Türkiye Klinikleri J Pediatr 2004; 13: 711-75
- 6. Berçem İ, İçağasıoğlu D, Cevit Ö, Törel Ergür A, Berçem G, Gültekin A, ve ark. The Prevalence of Iron Deficiency And Iron Deficiency Anemia In Adolescents. Türkiye Klinikleri J Pediatr 1999; 8: 15-20.
- 7. Gür E, Yildiz I, Celkan T, Can G, Akkus S, Arvas A, et al. Prevalence of anemia and the risk factors among school children in Istanbul. J Trop Pediatr. 2005 Dec;51(6):346-50. Epub 2005 Aug 26.
- 8. Mark D. Fleming. Chapter 11 Disorders of Iron and Copper Metabolism, the Sideroblastic Anemias, and Lead Toxicity. In: Nathan and Oski’s ed. Haematology of Infancy and Childhood. 6th ed. Philedelphia: Saunders Company; 2016: 344-380
- 9. Dan K. Thrombocytosis in iron deficiency anemia. Intern Med. 2005 Oct;44(10):1025-6.
- 10. Kuku I, Kaya E, Yologlu S, Gokdeniz R, Baydin A. Platelet counts in adults with iron deficiency anemia. Platelets. 2009 Sep;20(6):401-5.
- 11. Lanzkowsky P. Iron-Deficiency Anemia In:Lanzkowsky P,ed.Manual of Pediatric Hematology and Oncology.6 thed.San Diego, CA: Elsevier; 2016:69-83.
- 12. Ekemen C, Örnek Z , Karacı M, Ekemen A. Okul Çağındaki Çocuklarda Demir, Çinko ve A Vitamini Eksikliği Prevalansının Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg/Turkish J Pediatr Dis / 2019; 3: 154-159.
- 13. Erduran E. Türkiye’de demir eksikliği anemisi ve güncel yaklaşım. XXXVI. Ulusal Hematoloji Kongresi; 2010, 3-7 Kasım, Antalya, Türkiye.
- 14. Sağlık Bakanlığı, 12-23 aylık çocuklarda demir kullanım araştırması raporu. Tem 2009. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/Demir_Arastirmasi_Raporu.pdf (erişim tarihi 11.12.2019)
- 15. Z. Mutafoğlu ve B. Kural, Demir Profilaksisi Alan Çocukların 9. ve 24. Ayda Demir Eksikliği Durumu. Çocuk Dergisi 2019;19(1):16-20
- 16. Friberg B, Orno AK, Lindgren A, Lethagen S. Bleeding disorders among ¨ young women: a population-based prevalence study. Acta Obstet Gynecol Scand. 2006;85(2):200-206.
- 17. Jacobson AE, Vesely SK, Koch T, Campbell J, OʼBrien SH. Patterns of von Willebrand disease screening in girls and adolescents with heavy menstrual bleeding. Obstet Gynecol. 2018;131(6):1121-1129
- 18. Woo YL, White B, Corbally R, Byrne M, O'Connell N, O'Shea E, et al. von Willebrand's disease: an important cause of dysfunctional uterine bleeding. Blood Coagul Fibrinolysis. 2002 Mar;13(2):89-93.
- 19. Shankar M, Lee CA, Sabin CA, Economides DL, Kadir RA. von Willebrand disease in women with menorrhagia: a systematic review. BJOG. 2004 Jul;111(7):734-40. Review. PubMed PMID: 15198765.
- 20. Wolber EM, Jelkmann W. Interleukin-6 increases thrombopoietin production in human hepatoma cells HepG2 and Hep3B. J Interferon Cytokine Res. 2000 May;20(5):499-506. PubMed PMID: 10841078.
- 21. Kaser A, Brandacher G, Steurer W, Kaser S, Offner FA, Zoller H, et al. Interleukin-6 stimulates thrombopoiesis through thrombopoietin: role in inflammatory thrombocytosis. Blood. 2001 Nov 1;98(9):2720-5. PubMed PMID: 11675343.
- 22. Xavier-Ferrucio J, Scanlon V, Li X, Zhang PX, Lozovatsky L, Ayala-Lopez N, et al. Low iron promotes megakaryocytic commitment of megakaryocytic-erythroid progenitors in humans and mice. Blood. 2019 Oct 31;134(18):1547-1557.
- 23. Subramaniam N, Mundkur S, Kini P, Bhaskaranand N, Aroor S. Clinicohematological study of thrombocytosis in children. ISRN Hematol. 2014 Jan 29;2014:389257.
- 24. Sarangi R, Pradhan S, Dhanawat A, Patanayak R, Benia G. Thrombocytosis in children: Clinico-hematological profile from a single centre in Eastern India. J Lab Physicians. 2018 Jan-Mar;10(1):34-37. 25. Azab SF, Abdelsalam SM, Saleh SH, Elbehedy RM, Lotfy SM, Esh AM, et al. Iron deficiency anemia as a risk factor for cerebrovascular events in early childhood: a case-control study. Ann Hematol. 2014 Apr;93(4):571-6.
- 26. Munot P, De Vile C, Hemingway C, Gunny R, Ganesan V. Severe iron deficiency anaemia and ischaemic stroke in children. Arch Dis Child. 2011 Mar;96(3):276-9.
- 27. Yung KC, Zhang ZW, Yu WJ, Qiu JF, Xu CW, He CL, et al. Preliminary investigation about the expression of tubulin in platelets from patients with iron deficiency anemia and thrombocytosis. Hematology. 2018 Sep;23(8):549-557.
- .
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Clinical Sciences |
| Journal Section | ORIGINAL ARTICLES |
| Authors | |
| Project Number | yok |
| Publication Date | March 18, 2020 |
| Submission Date | December 30, 2019 |
| Published in Issue | Year 2020 Volume: 14 Issue: 2 |
The publication language of Turkish Journal of Pediatric Disease is English.
Manuscripts submitted to the Turkish Journal of Pediatric Disease will go through a double-blind peer-review process. Each submission will be reviewed by at least two external, independent peer reviewers who are experts in the field, in order to ensure an unbiased evaluation process. The editorial board will invite an external and independent editor to manage the evaluation processes of manuscripts submitted by editors or by the editorial board members of the journal. The Editor in Chief is the final authority in the decision-making process for all submissions. Articles accepted for publication in the Turkish Journal of Pediatrics are put in the order of publication, with at least 10 original articles in each issue, taking into account the acceptance dates. If the articles sent to the reviewers for evaluation are assessed as a senior for publication by the reviewers, the section editor and the editor considering all aspects (originality, high scientific quality and citation potential), it receives publication priority in addition to the articles assigned for the next issue.
The aim of the Turkish Journal of Pediatrics is to publish high-quality original research articles that will contribute to the international literature in the field of general pediatric health and diseases and its sub-branches. It also publishes editorial opinions, letters to the editor, reviews, case reports, book reviews, comments on previously published articles, meeting and conference proceedings, announcements, and biography. In addition to the field of child health and diseases, the journal also includes articles prepared in fields such as surgery, dentistry, public health, nutrition and dietetics, social services, human genetics, basic sciences, psychology, psychiatry, educational sciences, sociology and nursing, provided that they are related to this field. can be published.