Diş Hekimliği Fakültesi Öğrencileri ve Personellerinde Hepatit A ve Hepatit B Seroprevalansının Değerlendirilmesi
Abstract
Giriş: Diş Hekimliği Fakültesindeki öğrenciler, hekimler ve sağlık personelleri sıklıkla delici-kesici aletler ile çalışırken, kan ve vücut sıvılarıyla sürekli temas halinde bulunmaktadırlar. Bu risk faktörleri hepatit A ve hepatit B gibi bulaşıcı hastalıklar açısından tehlike oluşturmaktadır. Bu çalışmada diş hekimliğinde çalışan bu grubun hepatit A ve hepatit B seroprevalansının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesindeki sağlık personeli, hekim ve öğrenciler ile (224 kişi) yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya dahil edilen katılımcının %45,1’i Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerliği öğrencisi, %36,2’si Diş Hekimliği Fakültesi öğrencisi, %12,1’i araştırma görevlisi ve %6,7’si sağlık personeli idi. Çalışmaya katılanların %70,5’i kadın (n=158), %29,5’i erkek (n=66) olup, yaş ortalamaları 21.9±5 yıl idi. Yalnızca bir kişide HBsAg pozitifliği tespit edildi, %87,5’inin Anti-HBs antikor titresi pozitif idi. Anti-HAV IgG antikor titresi pozitifliği %31,3 bulundu. Sağlık personellerinde Anti-HAV IgG pozitifliği öğrencilere göre daha yüksek idi (p=0,001). Katılanların cinsiyetleri ile Anti-HAV ve Anti-HBs seropozitifliği açısından bir fark bulunmaz iken (p>0.05), sınıf düzeyi arttıkça seropozitiflik sıklığının sırasıyla arttığı tespit edilmiştir (p=0,001). Sonuç: Bu çalışmada 1 kişide HBsAg pozitif bulunup, anti-HBs seropozitifliği %87,5, anti-HAV IgG seropozitifliği %31,3 olarak saptanmıştır. Diş Hekimliği Fakültesi çalışanlarının belli periyotlarla taranması, bizim çalışmamızda olduğu gibi tespit edilen enfekte kişilerin ilgili bölümlere sevk edilmesi çok önemlidir. Erken teşhis ile ileride gelişebilecek komplikasyonlar önlenebilir ve halk sağlığının yükü azaltılabilir. Hepatit A ve B seronegatif olanların aşılanarak korunması çalışanların karşılaşabileceği mesleki risklerden korunmasını sağlar.
Keywords
References
- 1. World Health Organization, Secretariat of the Safe Injection Global Network, Department of Essential Health Technologies. Health care workers safety. Geneva: World Health Organization, 2003. https://www.who.int/occupational_health/activities/1am_hcw.pdf
- 2. Camacho-Ortiz A, Díaz-Rodríguez X, Martínez-Palomares M, et al. Exposure and knowledge of sharps injuries among medical students in seven states of Mexico. International Journal of Medical Students 2015;3(1):24–28.
- 3. Lauer A-C, Reddemann A, Meier-Wronski C-P, et al. Needlestick and sharps injuries among medical undergraduate students. Am J Infect Control 2014;42(3):235–9.
- 4. Marusic V, Markovic-Denic L, Djuric O, Protic D, Dubljanin-Raspopovic E. Knowledge about blood-borne pathogens and the prevalence of needle stick injuries among medical students in Serbia. Zdr Varst 2017;56(3):179–184.
- 5. Akın L. Kan ve kan ürünleri ile bulaşan hastalıkların kontrolü. Güler Ç, Akın L, editörler. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. 1. baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2006. p.940-3.
- 6. İyigün CP, Avcı İY. Hepatit B ve D virüsleri. Başustaoğlu A, Kubar A, Yıldıran ŞT, Tanyüksel M, editörler. Klinik Mikrobiyoloji Cilt 2. 9. Baskı. Ankara: Atlas kitapçılık; 2009; p.1641-59
- 7. Mbaisi EM, Wanzala P, Omolo J. Prevalence and factors associated with percutaneous injuries and splash exposures among health-care workers in a provincial hospital, Kenya, 2010. Pan Afr Med J 2013;14(10):.
- 8. Demir I, Kaya S, Demirci M, Cicioglu-Aridogan B. Isparta ili sağlık personelinde hepatit B virüs seropozitifliğinin araştırılması. Infeks Dergisi 2006;20(3):183–7.
- 9. Özdemir D, Kurt H. Hepatit B virusu enfeksiyonlarının epidemiyolojisi. Tabak F, Balık İ, Tekeli E editörler. Viral Hepatit 07. 1nci baskı. İstanbul: Viral Hepatitle Savaşım Derneği; 2007. p.108-117.
- 10. Gulactı U. Ustun C, Arlıer R, Turan M. Elazığ Harput Devlet Hastanesi çalışanlarında hepatit B ve C seroprevalansı. Konuralp Tıp Dergisi 2013;5(3):5-8
- 11. Kutlu R, Terlemez A, Karademirci MM. Diş hekimliği fakültesi öğrencilerinde hepatit B ve hepatit A seroprevalansının değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2018;10(1):41–47.
- 12. Centers for Disease Control and Prevention. Recommended infection-control practices for dentistry, MMWR 1993; 42:1-11.
- 13. Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Genelge no: 2009/17, Ankara. Erişim tarihi: 26.11.2019. http://www.tkhk.gov.tr/KBY/5/4876_genisletilmis-bagisi
- 14. Tosun S. Viral hepatitlerin ülkemizdeki değişen epidemiyolojisi, ANKEM Derg 2013;27(Ek 2):128-34.
- 15. Mıstık R. Türkiye’de viral hepatit epidemiyolojisi yayınların irdelenmesi. Viral hepatit 2007;1:10–50.
- 16. Cottone JA, Puttaiah R. Hepatitis B virus infection. Current status in dentistry. Dental Clinics of North America 1996;40(2):293–307.
- 17. Guo YL, Shiao J, Chuang Y-C, Huang K-Y. Needlestick and sharps injuries among health-care workers in Taiwan. Epidemiol Infect 1999;122(2):259–265.
- 18. Uçmak H, Kökoğlu Ö, Çelik M, Kuzhan N, Toprak R. Kahramanmaraş’ta diş hekimleri ve diğer diş sağlığı personeli arasında hepatit B ve C seroprevalansı. Viral Hepat Derg 2006;11(3):148–53.
- 19. Tekin-Koruk S, Koruk İ, Şahin M, Duygu F. Şanlıurfa’da ağız ve diş sağlığı çalışanlarında HBsAg, anti-HBs ve anti-HCV pozitifliği ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Klimik Dergi 2009;22(2):55–61.
- 20. Bilişik-Doğan G, Bayındır Y, Kayabaş Ü, Tekerekoğlu MS, Yoloğlu S, Ersoy Y. Dişhekimleri ve yardımcı sağlık personeli arasında hepatit B ve C seroprevalansı. Klimik Derg 2005;18(3):121–4.
- 21. Külekçi G, Balkanlı O, İnanç D, Güvener Z. Diş hekimliğinde hepatit B seroprevalansı. Türk Mikrobiyol Cemiy Derg 1991;21:109–17.
- 22. Kutlu R, Demirbaş N, Sağlık taraması için başvuran hastane personelinde serum hbsAg ve anti-Hbs düzeyleri ile hepatit B aşılanma durumu, TJFMPC 2016;10(3): 136-141.
- 23. Shin B-M, Yoo HM, Lee AS, Park SK. Seroprevalence of hepatitis B virus among health care workers in Korea. J Korean Med Sci 2006;21(1):58–62.
- 24. Aziz S, Memon A, Tily HI, Rasheed K, Jehangir K, Quraishy MS. Prevalence of HIV, hepatitis B and C amongst health workers of civil hospital karachi. J Pak Med Assoc 2002;52 (3), 92-4
- 25. Hepatitis A fact sheet. In: World Health Organization: media centre, July 2016 update. (http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs328/en/, Erişim tarihi 10.10. 2019)
- 26. Çetinkol Y, Yıldırım A. Sağlık meslek lisesi öğrencilerinde hBsAg, anti-HBs, anti-HCV ve anti-HAV ıgG sonuçlarının değerlendirilmesi. Viral Hepat Derg 2012;18(1):23–5.
- 27. Juszczyk G, Czerw AI, Walewska-Zielecka B, et al. Immunity to hepatitis A virus among working professionals in Poland–Results of a 3-year serological survey 2013–2015. Ann Agric Environ Med 2018;25(3):572–575.
- 28. Son JS, Lee MS, Kang SY, Lee WI. Hepatitis A virus seropositivity among healthcare workers at a university hospital in Korea. The Korean journal of laboratory medicine 2009;29(6):551–556.
Abstract
Introduction: Students and staff in dental faculty often work with penetrating tools and are in constant contact with blood and body fluids. These risk factors are very dangerous for hepatitis A and hepatitis B transmission. In this study, we aimed to evaluate the seroprevalence of hepatitis A and hepatitis B in dental faculty students and staff. Methods: The universe of this descriptive and cross-sectional study consisted of staff and students at the Necmettin Erbakan University Faculty of Dentistry. The study was conducted on 224 people. Results: Participants of this study includes 45.1% oral and dental health students, 36.2% dentistry faculty students, 12.1% research assistants and 6.7% health personnel. The mean age of participants was 21.9±5 years and 70.5% female (n=158), 29.5% male (n=66). HBsAg positivity was detected in only one person. Anti-HBs antibody titer was positive in 87.5%. Anti-HAV IgG antibody titer was found to be 31.3%. Anti-HAV IgG positivity was higher in the health personnel than the students (p=0.001). While there was no difference between the sexes of the participants and Anti-HAV and Anti-HBs seropositivity (p>0.05), it was found that the frequency of seropositivity increased as the student's grade level increased (p=0.001). Conclusion: In this study, HBsAg was positive in one person, the seropositivity of anti-HBs was found as 87.5% and the seropositivity of anti-HAV IgG was 31.3%. It is very important that the faculty of dentistry staff are screened periodically and that the infected persons identified as in our study are referred to the relevant departments. Early diagnosis can prevent future complications and reduce the burden of public health. Vaccination of hepatitis A and B seronegative staff protects from occupational risks.
Keywords
References
- 1. World Health Organization, Secretariat of the Safe Injection Global Network, Department of Essential Health Technologies. Health care workers safety. Geneva: World Health Organization, 2003. https://www.who.int/occupational_health/activities/1am_hcw.pdf
- 2. Camacho-Ortiz A, Díaz-Rodríguez X, Martínez-Palomares M, et al. Exposure and knowledge of sharps injuries among medical students in seven states of Mexico. International Journal of Medical Students 2015;3(1):24–28.
- 3. Lauer A-C, Reddemann A, Meier-Wronski C-P, et al. Needlestick and sharps injuries among medical undergraduate students. Am J Infect Control 2014;42(3):235–9.
- 4. Marusic V, Markovic-Denic L, Djuric O, Protic D, Dubljanin-Raspopovic E. Knowledge about blood-borne pathogens and the prevalence of needle stick injuries among medical students in Serbia. Zdr Varst 2017;56(3):179–184.
- 5. Akın L. Kan ve kan ürünleri ile bulaşan hastalıkların kontrolü. Güler Ç, Akın L, editörler. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. 1. baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2006. p.940-3.
- 6. İyigün CP, Avcı İY. Hepatit B ve D virüsleri. Başustaoğlu A, Kubar A, Yıldıran ŞT, Tanyüksel M, editörler. Klinik Mikrobiyoloji Cilt 2. 9. Baskı. Ankara: Atlas kitapçılık; 2009; p.1641-59
- 7. Mbaisi EM, Wanzala P, Omolo J. Prevalence and factors associated with percutaneous injuries and splash exposures among health-care workers in a provincial hospital, Kenya, 2010. Pan Afr Med J 2013;14(10):.
- 8. Demir I, Kaya S, Demirci M, Cicioglu-Aridogan B. Isparta ili sağlık personelinde hepatit B virüs seropozitifliğinin araştırılması. Infeks Dergisi 2006;20(3):183–7.
- 9. Özdemir D, Kurt H. Hepatit B virusu enfeksiyonlarının epidemiyolojisi. Tabak F, Balık İ, Tekeli E editörler. Viral Hepatit 07. 1nci baskı. İstanbul: Viral Hepatitle Savaşım Derneği; 2007. p.108-117.
- 10. Gulactı U. Ustun C, Arlıer R, Turan M. Elazığ Harput Devlet Hastanesi çalışanlarında hepatit B ve C seroprevalansı. Konuralp Tıp Dergisi 2013;5(3):5-8
- 11. Kutlu R, Terlemez A, Karademirci MM. Diş hekimliği fakültesi öğrencilerinde hepatit B ve hepatit A seroprevalansının değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2018;10(1):41–47.
- 12. Centers for Disease Control and Prevention. Recommended infection-control practices for dentistry, MMWR 1993; 42:1-11.
- 13. Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Genelge no: 2009/17, Ankara. Erişim tarihi: 26.11.2019. http://www.tkhk.gov.tr/KBY/5/4876_genisletilmis-bagisi
- 14. Tosun S. Viral hepatitlerin ülkemizdeki değişen epidemiyolojisi, ANKEM Derg 2013;27(Ek 2):128-34.
- 15. Mıstık R. Türkiye’de viral hepatit epidemiyolojisi yayınların irdelenmesi. Viral hepatit 2007;1:10–50.
- 16. Cottone JA, Puttaiah R. Hepatitis B virus infection. Current status in dentistry. Dental Clinics of North America 1996;40(2):293–307.
- 17. Guo YL, Shiao J, Chuang Y-C, Huang K-Y. Needlestick and sharps injuries among health-care workers in Taiwan. Epidemiol Infect 1999;122(2):259–265.
- 18. Uçmak H, Kökoğlu Ö, Çelik M, Kuzhan N, Toprak R. Kahramanmaraş’ta diş hekimleri ve diğer diş sağlığı personeli arasında hepatit B ve C seroprevalansı. Viral Hepat Derg 2006;11(3):148–53.
- 19. Tekin-Koruk S, Koruk İ, Şahin M, Duygu F. Şanlıurfa’da ağız ve diş sağlığı çalışanlarında HBsAg, anti-HBs ve anti-HCV pozitifliği ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Klimik Dergi 2009;22(2):55–61.
- 20. Bilişik-Doğan G, Bayındır Y, Kayabaş Ü, Tekerekoğlu MS, Yoloğlu S, Ersoy Y. Dişhekimleri ve yardımcı sağlık personeli arasında hepatit B ve C seroprevalansı. Klimik Derg 2005;18(3):121–4.
- 21. Külekçi G, Balkanlı O, İnanç D, Güvener Z. Diş hekimliğinde hepatit B seroprevalansı. Türk Mikrobiyol Cemiy Derg 1991;21:109–17.
- 22. Kutlu R, Demirbaş N, Sağlık taraması için başvuran hastane personelinde serum hbsAg ve anti-Hbs düzeyleri ile hepatit B aşılanma durumu, TJFMPC 2016;10(3): 136-141.
- 23. Shin B-M, Yoo HM, Lee AS, Park SK. Seroprevalence of hepatitis B virus among health care workers in Korea. J Korean Med Sci 2006;21(1):58–62.
- 24. Aziz S, Memon A, Tily HI, Rasheed K, Jehangir K, Quraishy MS. Prevalence of HIV, hepatitis B and C amongst health workers of civil hospital karachi. J Pak Med Assoc 2002;52 (3), 92-4
- 25. Hepatitis A fact sheet. In: World Health Organization: media centre, July 2016 update. (http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs328/en/, Erişim tarihi 10.10. 2019)
- 26. Çetinkol Y, Yıldırım A. Sağlık meslek lisesi öğrencilerinde hBsAg, anti-HBs, anti-HCV ve anti-HAV ıgG sonuçlarının değerlendirilmesi. Viral Hepat Derg 2012;18(1):23–5.
- 27. Juszczyk G, Czerw AI, Walewska-Zielecka B, et al. Immunity to hepatitis A virus among working professionals in Poland–Results of a 3-year serological survey 2013–2015. Ann Agric Environ Med 2018;25(3):572–575.
- 28. Son JS, Lee MS, Kang SY, Lee WI. Hepatitis A virus seropositivity among healthcare workers at a university hospital in Korea. The Korean journal of laboratory medicine 2009;29(6):551–556.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Primary Health Care |
| Journal Section | Orijinal Articles |
| Authors | |
| Publication Date | January 20, 2020 |
| Submission Date | December 2, 2019 |
| Published in Issue | Year 2020 Volume: 14 Issue: 2 |
Cited By
Screening of Hepatitis A and B Seropositivity among Turkish Healthcare Providers Admitted to Occupational Health Services
International Journal of Clinical Practice
https://doi.org/10.1155/2022/6065335
English or Turkish manuscripts from authors with new knowledge to contribute to understanding and improving health and primary care are welcome.