Araştırma Makalesi
Yıl 2018,
Cilt: 22 Sayı: 4, 2315 - 2332, 31.12.2018
Öz
İnsanoğlunun
ateşi kullanabilme ve aydınlatma özelliğinden faydalanma çabalarından doğan, günümüzde
yerini modern araçların aldığı kandiller antik çağ insanının hayatında çok önemli
bir yere sahiptir. Kısaca ateşin ehlileştirildiği bir nesne olarak
tanımlayabileceğimiz kandiller, başlangıçta küçük ve basit kaseler şeklindeyken
zamanla yerlerini daha gelişmiş ve kullanışlı biçimlere bırakmış, sanatın ve
teknolojinin ilerlemesiyle kullanıldıkları dönemlerin geleneklerine bağlı
kalarak çeşitli motifler ve figürlerle bezenmişlerdir. Bu
çalışmada, Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesine satın alma ya da müze kurtarma
kazıları sonucunda kazandırılmış, kalıp tekniğiyle yapılan, bir grup plastik
kulplu kandilin tanıtılması amaçlanmıştır. Müzedeki kandiller Anadolu ya da
Anadolu dışından ele geçmiş ve Dünyanın çeşitli müzelerinde yer alan benzer
örnekler yardımıyla karşılaştırmalı olarak incelenmiş; yapım teknikleri,
kullanım biçimleri ve yapım tarihleri açısından değerlendirilerek Doğu Roma (Bizans)
Dönemine tarihlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aydın Tavukçu, Z. (2007). Parion Nekropolü 2005 Yılı Buluntuları (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Bailey, D. M. (1972). Greek and Roman Pottery Lamps, Oxford.
- Bailey, D. M. (1975). Catalogue of the Lamps in the British Museum I. Greek, Hellenistic and Early Roman Pottery Lamps, London.
- Bailey, D. M. (1988). Catalogue of the Lamps in the British Museum III. Roman Provincial Lamps, London.
- Bernhard, M.L. (1955). Lampki Starozytne, Warsaw.
- Broneer, O. (1930). Terracotta Lamps,Corinth Vol. IV, No. 2, Cambridge.
- Bussière, J. and Lindros Wohl, B. (2017). Ancient Lamps In The J. Paul Getty Museum, Los Angeles.
- Chrzanovski, L. – Zhuravlev, D. (1998). Lamps from Chersonesos In The State Historical Museum-Moscow, Roma.
- Çokay, S. (1998). Antik Çağda Aydınlatma Araçları, İstanbul.
- Dağlı, G. (2008). Hadrianoupolis Surları Kurtarma Kazısında Bulunan Roma ve Bizans Dönemi Kandilleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Dobbins, J. (1977). Terrakotta Lamps of The Roman Province of Syria Vol. 2, London.
- Fitch, C. R.-Goldman, N. W. (1994). Cosa: The Lamps,Memoirs of the American Academy in Rome, Vol. 39, Roma.
- Günay Tuluk, G. (1996). İonia Bölgesi’nde Hellenistik Dönem Kandiller (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Iconomu, C. (1976). Descoperiri De Tipare De opaite La Tomıs, Pontica IX, Constanta, s. 135-146.
- Hayes, J. W. (1992) Excavations At Saraçhane In Istanbul Vol.2, Princeton.
- Howland, R. H. (1958). Greek Lamps and Their Survivals, The Athenian Agora Vol. 4, New Jersey.
- İnanan, F. (2007). “İzmir Arkeoloji Müzesi’nden Bir Grup Pişmiş Toprak Kandil” Sanat Tarihi Dergisi, Sayı, XVI/1, İzmir, s. 49-65.
- Metin, (2012). Kibyra Kandilleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Miltner, F. (1937). “Das Cömeterium der Sieben Schlöfer”, Forschungen in Ephesos IV-2, Baden, s. 96-227.
- Oziol, T. (1977). Les Lampes Du Musee De Chypre Salamine de Chypre VII, Paris.
- Öztürk, N. (2003). Kyzikos Kandilleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Perlzweig, J. (1961). Lamps of the Roman Period First to Seventh Century After Christ, The Athenian Agora Vol. 7, New Jersey.
- Petković, S.-Tapavićki, M. -Ilıć-Andelković, J. (2015). A Portrait Oil Lamp from Pontes-Possible Interpretatıons And Meanings Within Early Byzantine Visual Culture, Belgrade.
- Radt, W. (1986). “Lampen und Beleuchtung in der Antike”, Antike Welt 17/ 1, s. 42-58.
- Schoolman, E. (2012). “Middle Imperial, Late Roman, and Early Byzantine Terracotta Oil Lamps: 2002–2005” Amorium Reports 3: The Lower City Enclosure Finds Reports and Technical Studies, İstanbul, s. 193-215
- Špehar, P. (2010). Materijalna Kultura Iz Ranovizantijskih Utvrđenja U Đerdapu, Beograd.
- Topoleanu, F. (2000). Ceramica Romană şi-romano-bizantină de la Halymris (sec. I – VII d.Ch.), Tulcea.
- Topoleanu, F. (2012). The Ancient Oil Lamps from the Collection of Prahova County History and Archaeology Museum – Ploieşti, Ploieşti.
- Topoleanu, F. (2016). Lamps from Troesmis, Troesmis A Changing Landscape. Romans And the Others in the Lower Danube Region in the First Century BC-Third Century AD Proceedings of an International Colloquium Tulcea, 7th- 10th of October 2015, Cluj-Napoca, s. 63-116.
- Vitelli, Karen D. (1982). The Lamps, Yassı Ada Volume 1, A Seventh-Century Byzantine Shipwreck, Texas, s. 189-201.
- Walters, H. B. (1914). Catalogue of the Greek and Roman Lamps in the British Museum, London.
- Zhuravlev, D. (2014). “On One Type of Early Byzantine Lamps from Chersonesos” Slavs and Other Languages…Anniversary Of Natalia Hermanian Non-Chain, Мoscow, s. 277-281.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 22 Sayı: 4 |
ATASOBED- Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.