Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları

Elif Erdoğdu Ceylan; Nagihan Yıldız Çeltek; Osman Demir

Araştırma Makalesi

Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 2, 118 - 130, 27.10.2022

Elif Erdoğdu Ceylan Nagihan Yıldız Çeltek Osman Demir

Öz

Amaç:Kendi kendine meme muayenesi (KKMM) meme kanseri farkındalığı yaratması ve kadınların kendi memelerinin doğal halini tanımaları için önemlidir. Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin KKMM hakkında bilgi ve tutumlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem:Bu çalışma sağlık bilimleri fakültesinde eğitim gören 20 yaş üstü öğrencilere literatür taranarak oluşturulmuş çoktan seçmeli KKMM bilgi formu doldurtularak yapılmıştır.
Bulgular:Çalışmaya uygun şartları sağlayan 150 öğrenci dahil edilmiştir. Öğrencilerin tamamı kız cinsiyete sahip ve tamamı bekardır. Daha önceden KKMM eğitimi alan 101(%67,3) öğrenci olduğu tespit edilmiştir. Daha önceden KKMM eğitimi alan 101(%67,3) öğrenci olduğu tespit edilmiştir. Buna rağmen her ay düzenli olarak ve doğru zamanda KKMM yapan 28(%18,7) öğrenci olduğu tespit edildi. KKMM eğitimi almış olanların sorulara verdiği cevaplar incelendiğinde; KKMM eğitimi almış olmakla KKMM’nin ne zaman yapılması gerektiğini doğru bilmek ve KKMM yapma konusunda kendine güvenmek arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (p<0,001).
Sonuç:KKMM önerilen yaş grubundaki kadınlarda KKMM eğitimi verilmesi doğru ve etkin yapmaları için oldukça önemlidir. Bunun yanında eğitim almış ve bilen bireylerin gündelik hayatlarında KKMM uygulamaları için meme kanseri farkındalığının arttırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

meme kanseri, kendi kendine meme muayenesi, erken teşhis, öğrenci

Kaynakça

1. Ferlay J, Ervik M, Lam F, Colombet M, Mery L, Piñeros M et al. Global Cancer Observatory: Cancer Today. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer 2020. Available from: https://gco.iarc.fr/today, accessed 08.12.2021.
2. World Cancer Research Fund (n.d.). Breast cancer statistics. Available from:https://www.wcrf.org/dietandcancer/breast-cancer-statistics/. Accessed 17.01.2022.
3. T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü; 2017 Yılı Türkiye Kanser İstatistikleri. Erişim: http:// https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser- db/istatistik/Turkiye_Kanser_Istatistikleri_2017.pdf. Son Erişim 11.02.2022.
4. Anders CK, Fan C, Parker JS, Carey LA, Blackwell KL, Klauber-DeMore N et al. Breast carcinomas arising at a young age: unique biology or a surrogate for aggressive intrinsic subtypes? J Clin Oncol. 2011, 29, e18–e20.
5. Cardoso F, Cardoso F, Loibl S, Pagani O, Graziottin A, Panizza P, Martincich L et al. The European Society of Breast Cancer Specialists recomendations for the management of young women with breast cancer. Eur J Cancer. 2012, 48, 3355–3377.
6. Pham T, Bui L, Kim G, Hoang D, Tran T, Hoang M. Cancers in Vietnam-Burden and Control Efforts: A Narrative Scoping Review. Cancer Control. 2019;26(1):1073274819863802. doi:10.1177/1073274819863802
7. Beacham AO, Carpenter JS, Andrykowski MA. Impact of benign breast biopsy upon breast self-examination. Prev Med 2004;38:723-31.
8. Ozmen V, Boylu S, Ok E, Canturk NZ, Celik V, Kapkac M, Girgin S, et al. Factors affecting breast cancer treatment delay in Turkey: A study from Turkish federation of breast diseases societies. Eur J Publ Health 2015;25:9-14.
9. T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi Başkanlığı; Meme kanseri programı ulusal tarama standartları, Erişim; https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-tarama-standartlari/listesi/meme-kanseri-tarama-program%C4%B1-ulusal- standartlar%C4%B1.html, son erişim:11.01.2022
10. Agars J, McMurray A. An evaluation of comparative strategies for teaching breast self-examination. J Adv Nurs 1993;18:1595-603.
11. Attia AK, Dalal AMAR, Layla İK. Effect of an educational film on the Health belief model and breast self-examination practice. East Mediterr Health J 1997;3:435-43.
12. Üçüncü MZ, Üçüncü MM, Toprak D. Evaluation Knowledge, Attitude, and Behaviour for Breast Cancer among Young Women Living in Two Different Habitats of Turkey. Asian Pac J Cancer Prev. 2018;19(11):3179-3185. Published 2018 Nov 29. doi:10.31557/APJCP.2018.19.11.3179
13. International Agency for Research on Cancer, Cancer Screening at IARC, Breast Cancer/ Breast Self-Examinition, Available from: https://screening.iarc.fr/breastselfexamination.php accesed:08.02.2022
14. American Cancer Society (ACS) American Cancer Society recommendations for early breast cancer detection of breast cancer. 2022, Availablefrom: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/screening-tests-and-early- detection/american-cancer-society-recommendations-for-the-early-detection-of-breast- cancer.html accesed:11.02.2022
15. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu S:11;2019,Ankara
16. Koç Z, Sağlam Z. Kadınların meme kanseri, koruyucu önlemler ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi ve eğitimin etkinliği. Meme Sağlığı Dergisi 2009; 5(1), 25 - 33.
17. Altunkan H, Akın B, Ege E. 20-60 yaş arası kadınların kendi kendine meme muayenesi (KKMM) uygulama davranışları ve farkındalık düzeyleri. Meme Sağlığı Dergisi 2008;4(2), 84 - 91.
18. Aydın A, Koçan S, Gürsoy A. Turkish Women Breast Self-Examination Knowledge and Practices: A Systematic Review . International Anatolia Academic Online Journal Health Sciences 2001; 7 (3), 99-114 .
19. Uzun Ö, Karabulun N, Karaman Z. Hemşirelik öğrencilerinin kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve uygulamaları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;7(1), 33 – 41.
20. Petro-Nustus W, Mikhail BI. Factors associated with breast selfexamination among Jordanian women, Public Health Nursing, 2002;19 (4):263-271.
21. Oluwatosin O A, Oladepo O. Knowledge of breast cancer and its early detection measures Among rural women in Akinyele Local Government Area, Ibadan, Nigeria, BMC Cancer 2006;6:271.
22. Jarvandi S, Montazeri A, Harirchi I, Kazemnejad A.Beliefs and behaviours of Iranian teachers toward early detection of breast cancer and breast self-examination, Public Health 2002;116, 245-249.
23. Alpteker H, Avcı A. Kirsal Alandaki Kadinlarin Meme Kanseri Bilgisi Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Uygulama Durumlarinin Belirlenmesi. Meme Sagligi Dergisi/Journal of Breast Health 2010;6(2).
24. Yılmaz M, Sayın Y, Öner Cengiz H. The Effects of Training on Knowledge and Beliefs About Breast Cancer and Early Diagnosis Methods Among Women. Eur J Breast Health. 2017;13(4):175-182.
25. Beydağ TKD, Karaoğlan H. Kendi kendine meme muayenesi eğitiminin öğrencilerin bilgi ve tutumlarına etkisi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(2), 106 - 111.
26. Lahmann PH, Lissner L, Berglund G. Breast cancer risk in overweight postmenopausal women. Cancer epidemiology, biomarkers & prevention : a publication of the American Association for Cancer Research, cosponsored by the American Society of Preventive Oncology 2004;13(8), 1414.
27. Kruk J. Physical Activity in the Prevention of the Most Frequent Chronic Diseases: An Analysis of the Recent Evidence. Asian Pacific journal of cancer prevention : APJCP 2007; 8:325-38.
28. Phillips K. A. Current perspectives on BRCA1- and BRCA2-associated breast cancers. Internal medicine journal 2001; 31(6): 349–356.
29. Ünlü U. , Yıldız Çeltek N. , Erdoğdu Ceylan E. , Kırlanğıç R. , Göğüş F. Psychoeducation Sessions with Caregivers of Patients with Terminal Stage Cancer, A Qualitative Study. J Contemp Med. 2022; 12(1): 71-75.
30. Egan KM, Stampfer MJ, Hunter D, Hankinson S, Rosner BA, Holmes M et al. Active and passive smoking in breast cancer: prospective results from the nurses' health study. Epidemiology 2002; 13:138-145
31. Aslan EF, Gürkan A. Kadınlarda meme kanseri risk düzeyi. Meme Sağlığı Dergisi 2007;3(2), 63 - 68.

Knowledge and Attitudes Of University Students About Breast Cancer And Breast Self Examination

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 2, 118 - 130, 27.10.2022

Elif Erdoğdu Ceylan Nagihan Yıldız Çeltek Osman Demir

Öz

Aim: Breast cancer is one of the leading causes of death in women. Therefore, breast self- examination (BSE) is important for breast cancer awareness and for women to recognize the natural state of their own breasts. In this study, it is aimed to determine the knowledge and attitudes of university students about BSE.
Material and Method:First of all, a BSE form was created by scanning the literature, which measures the breast cancer awareness and self-examination knowledge of the participants. Afterwards, students over the age of 20 who are studying at the Faculty of Health Sciences were asked to fill out the BSE information form and the data were analyzed.
Results:150 students who met the conditions suitable for the study were included. All of the students are female and all of them are single. It was determined that there were 101 (67.3%) students who had previously received BSE education. Despite this, it was determined that there were 28 (18.7%) students who regularly performed BSE every month. When the answers given by those who have received BSE training are examined; A significant relationship was found between having BSE training and knowing when BSE should be done correctly and self- confidence in performing BSE (p<0.001).
Conclusion:It is very important to provide BSE education to women in the risky age group for them to do it correctly and effectively. In addition, breast cancer awareness should be increased for BSE practices in women's lives.

Anahtar Kelimeler

breast cancer, breast self-examination, early diagnosis, student

Kaynakça

1. Ferlay J, Ervik M, Lam F, Colombet M, Mery L, Piñeros M et al. Global Cancer Observatory: Cancer Today. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer 2020. Available from: https://gco.iarc.fr/today, accessed 08.12.2021.
2. World Cancer Research Fund (n.d.). Breast cancer statistics. Available from:https://www.wcrf.org/dietandcancer/breast-cancer-statistics/. Accessed 17.01.2022.
3. T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü; 2017 Yılı Türkiye Kanser İstatistikleri. Erişim: http:// https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kanser- db/istatistik/Turkiye_Kanser_Istatistikleri_2017.pdf. Son Erişim 11.02.2022.
4. Anders CK, Fan C, Parker JS, Carey LA, Blackwell KL, Klauber-DeMore N et al. Breast carcinomas arising at a young age: unique biology or a surrogate for aggressive intrinsic subtypes? J Clin Oncol. 2011, 29, e18–e20.
5. Cardoso F, Cardoso F, Loibl S, Pagani O, Graziottin A, Panizza P, Martincich L et al. The European Society of Breast Cancer Specialists recomendations for the management of young women with breast cancer. Eur J Cancer. 2012, 48, 3355–3377.
6. Pham T, Bui L, Kim G, Hoang D, Tran T, Hoang M. Cancers in Vietnam-Burden and Control Efforts: A Narrative Scoping Review. Cancer Control. 2019;26(1):1073274819863802. doi:10.1177/1073274819863802
7. Beacham AO, Carpenter JS, Andrykowski MA. Impact of benign breast biopsy upon breast self-examination. Prev Med 2004;38:723-31.
8. Ozmen V, Boylu S, Ok E, Canturk NZ, Celik V, Kapkac M, Girgin S, et al. Factors affecting breast cancer treatment delay in Turkey: A study from Turkish federation of breast diseases societies. Eur J Publ Health 2015;25:9-14.
9. T.C Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi Başkanlığı; Meme kanseri programı ulusal tarama standartları, Erişim; https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-tarama-standartlari/listesi/meme-kanseri-tarama-program%C4%B1-ulusal- standartlar%C4%B1.html, son erişim:11.01.2022
10. Agars J, McMurray A. An evaluation of comparative strategies for teaching breast self-examination. J Adv Nurs 1993;18:1595-603.
11. Attia AK, Dalal AMAR, Layla İK. Effect of an educational film on the Health belief model and breast self-examination practice. East Mediterr Health J 1997;3:435-43.
12. Üçüncü MZ, Üçüncü MM, Toprak D. Evaluation Knowledge, Attitude, and Behaviour for Breast Cancer among Young Women Living in Two Different Habitats of Turkey. Asian Pac J Cancer Prev. 2018;19(11):3179-3185. Published 2018 Nov 29. doi:10.31557/APJCP.2018.19.11.3179
13. International Agency for Research on Cancer, Cancer Screening at IARC, Breast Cancer/ Breast Self-Examinition, Available from: https://screening.iarc.fr/breastselfexamination.php accesed:08.02.2022
14. American Cancer Society (ACS) American Cancer Society recommendations for early breast cancer detection of breast cancer. 2022, Availablefrom: https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/screening-tests-and-early- detection/american-cancer-society-recommendations-for-the-early-detection-of-breast- cancer.html accesed:11.02.2022
15. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu S:11;2019,Ankara
16. Koç Z, Sağlam Z. Kadınların meme kanseri, koruyucu önlemler ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi ve eğitimin etkinliği. Meme Sağlığı Dergisi 2009; 5(1), 25 - 33.
17. Altunkan H, Akın B, Ege E. 20-60 yaş arası kadınların kendi kendine meme muayenesi (KKMM) uygulama davranışları ve farkındalık düzeyleri. Meme Sağlığı Dergisi 2008;4(2), 84 - 91.
18. Aydın A, Koçan S, Gürsoy A. Turkish Women Breast Self-Examination Knowledge and Practices: A Systematic Review . International Anatolia Academic Online Journal Health Sciences 2001; 7 (3), 99-114 .
19. Uzun Ö, Karabulun N, Karaman Z. Hemşirelik öğrencilerinin kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve uygulamaları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;7(1), 33 – 41.
20. Petro-Nustus W, Mikhail BI. Factors associated with breast selfexamination among Jordanian women, Public Health Nursing, 2002;19 (4):263-271.
21. Oluwatosin O A, Oladepo O. Knowledge of breast cancer and its early detection measures Among rural women in Akinyele Local Government Area, Ibadan, Nigeria, BMC Cancer 2006;6:271.
22. Jarvandi S, Montazeri A, Harirchi I, Kazemnejad A.Beliefs and behaviours of Iranian teachers toward early detection of breast cancer and breast self-examination, Public Health 2002;116, 245-249.
23. Alpteker H, Avcı A. Kirsal Alandaki Kadinlarin Meme Kanseri Bilgisi Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Uygulama Durumlarinin Belirlenmesi. Meme Sagligi Dergisi/Journal of Breast Health 2010;6(2).
24. Yılmaz M, Sayın Y, Öner Cengiz H. The Effects of Training on Knowledge and Beliefs About Breast Cancer and Early Diagnosis Methods Among Women. Eur J Breast Health. 2017;13(4):175-182.
25. Beydağ TKD, Karaoğlan H. Kendi kendine meme muayenesi eğitiminin öğrencilerin bilgi ve tutumlarına etkisi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(2), 106 - 111.
26. Lahmann PH, Lissner L, Berglund G. Breast cancer risk in overweight postmenopausal women. Cancer epidemiology, biomarkers & prevention : a publication of the American Association for Cancer Research, cosponsored by the American Society of Preventive Oncology 2004;13(8), 1414.
27. Kruk J. Physical Activity in the Prevention of the Most Frequent Chronic Diseases: An Analysis of the Recent Evidence. Asian Pacific journal of cancer prevention : APJCP 2007; 8:325-38.
28. Phillips K. A. Current perspectives on BRCA1- and BRCA2-associated breast cancers. Internal medicine journal 2001; 31(6): 349–356.
29. Ünlü U. , Yıldız Çeltek N. , Erdoğdu Ceylan E. , Kırlanğıç R. , Göğüş F. Psychoeducation Sessions with Caregivers of Patients with Terminal Stage Cancer, A Qualitative Study. J Contemp Med. 2022; 12(1): 71-75.
30. Egan KM, Stampfer MJ, Hunter D, Hankinson S, Rosner BA, Holmes M et al. Active and passive smoking in breast cancer: prospective results from the nurses' health study. Epidemiology 2002; 13:138-145
31. Aslan EF, Gürkan A. Kadınlarda meme kanseri risk düzeyi. Meme Sağlığı Dergisi 2007;3(2), 63 - 68.

Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm	Araştırma Makalesi
Yazarlar	Elif Erdoğdu Ceylan Nagihan Yıldız Çeltek Bu kişi benim Osman Demir Bu kişi benim
Yayımlanma Tarihi	27 Ekim 2022
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2022 Cilt: 14 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA	Erdoğdu Ceylan, E., Yıldız Çeltek, N., & Demir, O. (2022). Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2), 118-130.
AMA	Erdoğdu Ceylan E, Yıldız Çeltek N, Demir O. Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları. Gaziosmanpaşa Tıp Dergisi. Ekim 2022;14(2):118-130.
Chicago	Erdoğdu Ceylan, Elif, Nagihan Yıldız Çeltek, ve Osman Demir. “Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi Ve Tutumları”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 14, sy. 2 (Ekim 2022): 118-30.
EndNote	Erdoğdu Ceylan E, Yıldız Çeltek N, Demir O (01 Ekim 2022) Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 14 2 118–130.
IEEE	E. Erdoğdu Ceylan, N. Yıldız Çeltek, ve O. Demir, “Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları”, Gaziosmanpaşa Tıp Dergisi, c. 14, sy. 2, ss. 118–130, 2022.
ISNAD	Erdoğdu Ceylan, Elif vd. “Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi Ve Tutumları”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 14/2 (Ekim 2022), 118-130.
JAMA	Erdoğdu Ceylan E, Yıldız Çeltek N, Demir O. Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları. Gaziosmanpaşa Tıp Dergisi. 2022;14:118–130.
MLA	Erdoğdu Ceylan, Elif vd. “Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi Ve Tutumları”. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, c. 14, sy. 2, 2022, ss. 118-30.
Vancouver	Erdoğdu Ceylan E, Yıldız Çeltek N, Demir O. Üniversite Öğrencilerinin Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkında Bilgi ve Tutumları. Gaziosmanpaşa Tıp Dergisi. 2022;14(2):118-30.

Makale Dosyaları

Tam Metin