Yayın Etiği

Yayın Etiği ve Yayın Malpraktis Beyanı
Tıp Eğitimi Dünyası, Committee on Publication Ethics (COPE) Yürütme Kuralları ve Dergi Editörleri için İyi Uygulama Kılavuz İlkeleri ve Dergi Yayıncıları için Yürütme Kuralları’na uygun yayıncılık ilkelerini benimsemiştir.
Ayrıca, International Committee of Medical Journal Editors’ın (ICMJE)” Tıbbi Dergilerde Bilimsel Çalışmanın Yürütülmesi, Raporlanması, Düzenlenmesi ve Yayınlanması için Önerileri”ni takip eden bir dergi olarak, yazarların, hakemlerin ve editörlerin burada sergilenmesi beklenen etik davranışla ilgili iyi uygulama yönergelerine uymaları beklemektedir.
Editörlerin Görevleri
Tarafsızlık ve Editöryal Bağımsızlık
Editörler, gönderilen makaleleri yazarlarının ırkı, cinsiyeti, cinsel yönelimi, etnik kökeni, milliyeti ve dini inançlarına bakmaksızın, yalnızca akademik değerleri (önemi, özgünlüğü, çalışmanın geçerliliği, açıklığı) ve derginin kapsamıyla ilgisi temelinde değerlendirir. Düzenleme ve yayınlama kararları hükümetlerin veya derginin dışındaki diğer kurumların politikaları tarafından belirlenmez. Baş Editör, derginin tüm editoryal içeriği ve bu içeriğin yayınlanma zamanlaması üzerinde tam yetkiye sahiptir.
Gizlilik
Editörler ve yazı işleri çalışanları, dergiye gönderilen makaleler hakkında herhangi bir bilgiyi, ilgili yazar, hakemler, potansiyel hakemler, diğer editoryal danışmanlar ve yayıncı dışında kimseye açıklamaz.
Bilgilendirme ve çıkar çatışmaları
Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarın açık yazılı onayı olmadan gönderilen bir makalede açıklanan yayınlanmamış bilgileri kendi araştırma amaçları için kullanmayacaklardır. Makalenin kullanımı ile editörler tarafından elde edilen imtiyazlı bilgi veya fikirler gizli tutulacak ve kişisel yararları için kullanılmayacaktır. Editörler, rekabet, işbirliği veya diğer ilişkilerden (yazarlar, şirketler veya kurumlardan herhangi biriyle) kaynaklanan çıkar çatışmalı makaleleri dikkate almayacak; bunun yerine bir diğer yayın kurulu üyesinden makaleyi değerlendirmesini isteyeceklerdir.
Yayınlama kararları
Editörler, yayınlanmak üzere gönderilen tüm makalelerin, alanında uzman en az iki hakem tarafından değerlendirmesini sağlar. Baş Editör, dergiye gönderilen makalelerin hangilerinin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın doğrulanmasına, araştırmacılar ve okuyucular için önemine, hakemlerin yorumlarına ve yasal gerekliliklere (iftira, telif hakkı ihlali, intihal, vb.) dayanarak karar vermekten sorumludur. Baş editör yayınlama kararını verirken diğer editörlerle veya hakemlerle görüşebilir.
Soruşturmaya katılım ve işbirliği
Editörler, değerlendirmede olan veya yayınlanmış bir makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. Bildirilen her etik dışı yayınlama davranışı, yayınlandıktan yıllar sonra keşfedilse dahi incelenecektir. Tıp Eğitimi Dünyası editörleri, hatalı davranışlardan şüphelenilen makaleleri incelerken COPE Akış Şemalarını takip eder. Soruşturma sonucunda etik sorun açıkça tespit edilmiş ise değerlendirme sürecindeki makalelerde sorunun düzeltilmesi istenebilir veya makale reddedilebilir. Yayınlanmış makaleler için ise tekzip metni dergide yayınlanacaktır.
Hakemlerin Görevleri
Editoryal kararlara katkı
Hakem değerlendirmeleri, editörlere editoryal kararlar vermelerinde yardımcı olur. Ayrıca yazarlarla editoryal iletişim yoluyla yazarların makalelerini geliştirmelerine yardımcı olur. Hakem değerlendirmeleri bilimsel iletişimin önemli bir bileşenidir ve bilimsel çabanın merkezinde yer alır.
Çabukluk
Bir makalede bildirilen araştırmayı gözden geçirmek için uygun niteliğe sahip olmadığını düşünen veya derhal incelemenin imkansız olacağını bilen davetli hakemler derhal editörleri bilgilendirmeli ve alternatif hakemler ile iletişime geçilebilmesi için incelemeyi reddetmelidir.
Gizlilik
İncelenmek üzere alınan yazılar gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır; baş editör tarafından yetkilendirilmedikçe (yalnızca istisnai ve özel koşullarda) makale içerikleri başkalarıyla paylaşılmamalı veya tartışılmamalıdır. Aynı sorumluluk inceleme davetini reddeden davetli hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık standartları
İncelemeler objektif olarak yapılmalı ve gözlemler destekleyici argümanlarla net bir şekilde formüle edilmelidir. Böylece yazarlar, hakem geri bildirimlerini makaleyi geliştirmek için kullanabilirler. Hakemlerin yazarlar ile ilgili kişisel eleştirileri uygun değildir.
Kaynakların kabulü
Hakemler, yazarların çalışmalarında ihmal ettikleri alıntılamalar varsa belirtmelidir. Yazarın makaledeki gözlem, türetme veya tartışma nitelikli ifadeleri daha önceden başka makalelerde yapılmış ise yazardan mutlaka uygun biçimde alıntılaması ve ilişkisini göstermesini istemelidir. Hakemler, değerlendirdikleri makale ile bilgisine sahip oldukları diğer herhangi bir makale (yayınlanmış veya yayınlanmamış) arasında önemli bir benzerlik veya örtüşme tespit etmeleri durumunda editörleri bilgilendirmek ile sorumludur.
Bilgilendirme ve çıkar çatışmaları
Değerlendirmeye alınacak makale ile bağlantılı yazar, şirket veya kurumlardan herhangi biriyle rekabet, işbirliği veya bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışması olan davetli hakemler, durumu derhal editörlere beyan etmeli ve değerlendirmeyi reddettiklerini bildirmelidir. Böylece editörler alternatif hakemler ile iletişim kurulabilirler.
Gönderilen bir makalede açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarların açık yazılı onayı olmadan hakemlerin kendi araştırmalarında kullanılmamalıdır. Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen imtiyazlı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve hakemlerin kişisel avantajları için kullanılmamalıdır. Aynı sorumluluk inceleme davetini reddeden davetli hakemler için de geçerlidir.
Yazarların Görevleri
Raporlama standartları
Özgün araştırmanın yazarları, yapılan çalışmayı ve sonuçlarını doğru bir şekilde sunmalı ve ardından çalışmanın önemine dair objektif bir tartışma yapmalıdır. Makale, başkalarının çalışmayı tekrar etmesine olanak sağlayacak yeterli ayrıntı ve referans içermelidir. Derleme makaleleri doğru, objektif ve kapsamlı olmalı, editoryal 'görüş' veya perspektif içeren kısımlar açıkça tanımlanmalıdır. Hileli veya bilerek yanlış ifadeler etik olmayan davranışlar oluşturur ve kabul edilemez.
Veri erişimi ve verilerin saklanması
Yazarlardan editör incelemesi için makale ile birlikte çalışmalarının ham verilerini sunmaları istenebilir. Yazarlar bu verilerin yayınlandıktan sonra en az 10 yıl boyunca (tercihen kurumsal veya konuya dayalı veri havuzu veya başka bir veri merkezi aracılığıyla) diğer uzman profesyonellere erişilebilir olmasını sağlamalıdır. Tescilli verilere ilişkin yasal haklar, bu verilerin yayınlanmasını engellemez.
Özgünlük ve intihal
Yazarlar, tamamen orijinal eserler yazdıklarını, sunduklarını ve başkalarının eserlerini ve/veya kelimelerini kullandıklarında, uygun şekilde atıfta bulunduklarını garanti etmelidir. Makalede bildirilen çalışmanın niteliğinin belirlenmesinde etkili olan yayınlar da belirtilmelidir. İntihal, bir başkasının makalesini kendi ismi ile yayınlamaktan, başkasının makalesinin önemli kısımlarını (atıfta bulunmadan) kopyalamaya veya yorumlamaya, başkaları tarafından yapılan araştırmaların sonuçlarını talep etmeye kadar birçok şekilde gerçekleşebilir. İntihal etik dışı yayıncılık davranışı oluşturur ve kabul edilemez.
Birden fazla, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim ve yayınlama
Esasen aynı araştırmayı tanımlayan makaleler birden fazla dergide yayınlanmamalıdır. Bu nedenle, yazarlar daha önce başka bir dergide yayınlanmış bir makaleyi değerlendirmeye almamalıdır. Bir makalenin aynı anda birden fazla dergiye sunulması etik dışı yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Bazı makalelerin (klinik kılavuzlar, çeviriler gibi) birden fazla dergide yayınlanması, bazı koşulların yerine getirilmesi koşuluyla bazen haklı görülebilir. İlgili dergilerin yazarları ve editörleri, aynı verileri ve birincil belgenin yorumunu yansıtması gereken ikincil yayını kabul etmelidir. Birincil referans ikincil yayında belirtilmelidir.
Makalenin yazarı
Yalnızca yazarlık kriterlerini karşılayan kişiler makalede yazar olarak listelenmelidir: (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz / yorumuna önemli katkılarda bulunmuştur, (ii) makaleye önemli entelektüel içerik hazırlamış veya makaleyi eleştirel olarak gözden geçirmiştir ve (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayına sunulmasını kabul etmiştir. Makalede bildirilen çalışmalara (teknik yardım, yazı ve kurgu yardımı, genel destek gibi) önemli katkılarda bulunan ancak yazarlık kriterlerini karşılamayan herkes yazar olarak listelenmemeli, "Teşekkür" bölümünde bildirilmelidir. Sorumlu yazar, yukarıdaki tanıma göre uygun olan tüm ortak yazarların yazar listesine eklenmesini ve uygun olmayan ortak yazarların yazar listesine eklenmemesini sağlamalı ve tüm ortak yazarların makalenin son halini gördüğünü, onayladığını ve yayınlanmasını kabul ettiğini doğrulamalıdır.
Bilgilendirme ve çıkar çatışmaları
Yazarlar - mümkün olan en erken aşamada (genellikle başvuru sırasında) bir açıklama formu göndererek ve makaleye bir açıklama ekleyerek çıkar çatışmalarını ortadan kaldırmalıdır. Açıklanması gereken potansiyel çıkar çatışmaları: eğitim bursları veya diğer fonlar, üyelik, istihdam, danışmanlık, hisse senedi sahipliği veya diğer öz sermaye payları ve ücretli uzman ifadesi veya patent lisans düzenlemelerinin yanı sıra kişisel veya mesleki ilişkiler, bağlılıklar, konudaki bilgi veya inançlar veya makalede tartışılan materyaller gibi finansal olmayan düzenlemelerdir. Çalışma için kullanılan tüm mali destek kaynakları açıklanmalıdır (hibe numarası veya varsa diğer referans numarası dahil).
Kaynakların kabulü
Yazarlar, başkalarının çalışmalarının doğru bir şekilde atıflanmasını sağlamalı ve ayrıca raporlanan çalışmanın doğasını belirlemede etkili olan yayınları da belirtmelidir. Özel olarak elde edilen bilgiler (konuşma, yazışma veya üçüncü taraflarla yapılan görüşmeler gibi) kaynaktan açık ve yazılı izin alınmadan kullanılmamalı veya raporlanmamalıdır.
Tehlikeler ve insan veya hayvan denekler
Çalışmalar, kullanımlarında doğası gereği olağandışı tehlikeleri olan kimyasallar, prosedürler veya ekipman içeriyorsa, yazarlar bunları makalede açıkça tanımlamalıdır. Çalışma hayvanları veya insan katılımcıları içeriyorsa, yazarlar tüm prosedürlerin ilgili yasalara ve kurumsal yönergelere uygun olarak yapıldığından ve uygun kurumsal komitelerin bunları onayladığından emin olmalıdır; makale bu etki için bir ifade içermelidir. Yazarlar ayrıca makalede insan katılımcılarla deney yapmak için bilgilendirilmiş olur alındığını ifade etmelidir. İnsan katılımcıların gizlilik haklarına daima uyulmalıdır.
Değerlendirme süreci
Yazarlar, değerlendirme sürecine katılmak ve editörlerin ham veri, açıklama, etik kanıt onayı, hasta rızası ve telif hakkı izinleri gibi taleplerine derhal yanıt vererek tam işbirliği yapmak zorundadır. Gerekli revizyonlar ile ilgili ön karar verilmesi durumunda, yazarlar hakem yorumlarına sistematik, tek tek ve zamanında cevap vermeli, son teslim tarihine kadar makalelerini gözden geçirmeli ve yeniden sunmalıdır.
Yayınlanmış eserlerde asli hatalar
Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulunması durumunda, dergi editörlerini veya yayıncısını derhal bilgilendirmek ve makaleyi düzeltmek veya makaleyi geri çekmek için onlarla işbirliği yapmak zorundadırlar. Editörler veya yayıncının, yayınlanan bir eserin önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir taraftan öğrenmesi durumunda, makaleyi derhal düzeltmek veya geri çekmek ya da derginin editörlerine makalenin doğruluğu hakkında kanıt sağlamak yazarların yükümlülüğüdür.

Son Güncelleme Zamanı: 7.10.2022 11:10:01